AB seçimlere yurtdışından müdahaleyi zorlaştırıyor
AB, seçim, referandum ve yasal düzenleme süreçlerine yurtdışından nüfuz etme girişimlerine karşı yasa tasarısında uzlaştı. Tasarının Türkiye ve Rusya’nın etkisine karşı kullanılabileceği belirtiliyor.
Avrupa Birliği (AB) içinde düzenlenen seçim ve referandumlara AB dışından siyasi aktörlerin etki etmesini engellemek üzere yeni bir yasa tasarısında uzlaşıldı. Avrupa Parlamentosu ile AB’ye üye ülkeleri temsil eden AB Konseyi arasında varılan uzlaşma, AB dışından aktörlerin bir seçim ya da referandumdan önceki 3 aylık süreçte Avrupa’da siyasi reklam finansmanını yasaklıyor.
Uzlaşma metninde siyasi reklam, “yerel, ulusal ya da Avrupa düzleminde seçim davranışlarını etkilemeye yönelik, siyasi aktörlerce sipariş edilmiş mesajlar” olarak tanımlanıyor.
AP raportörü Sandro Gozi, uzlaşmayla ilgili yaptığı açıklamada, yeni kurallar sayesinde yabancıların AB içinde yanlış bilgiler yayması ve demokratik süreçlere müdahale etmesinin zorlaştırılacağını belirtti.
Kimin ne para ödediğine bildirim zorunluluğu
AB Komisyonu, uzlaşmayı memnuniyetle karşıladığını bildirerek yeni kurallar uyarınca siyasi reklamların açık bir şekilde siyasi reklam olarak deklare edilmesi gerekeceğini kaydetti. Komisyon’dan yapılan açıklamada, kimin ne miktarlarla, hangi seçim, referandum ya da yasal düzenleme süreci için finansman sağladığının bildirilmek zorunda olacağı belirtilerek “Vatandaşlar böylelikle siyasi görüşlerini ve kararlarını şekillendirmeyi hedefleyen mesajları ayırt edebilecek” denildi.
Varılan uzlaşı temelinde hazırlanacak tasarının üye ülkeler ve AP’de oylanması sonrasında, 2025’te yürürlüğe girmiş olması hedefleniyor.
Rusya ve Türkiye endişesi
Yeni kuralların ülke ismi verilmese de Rusya ya da Türkiye’den siyasi nüfuz girişimlerine karşı etkili olması bekleniyor. Birlik ülkeleri, Rusya’nın Avrupa’daki seçimlere etki etme çabası içinde olduğu endişesi taşıyor. Almanya’da ise Türkiye kökenli seçmenin Türkiye’deki siyasiler tarafından yönlendirilmesi girişimleri geçmişte iki ülke arasında gerginliklere yol açmıştı.
Planlanan yasa, büyük online platformlara verilen ilanları da etkileyecek. Platformlar, siyasi ilanlar hakkında AB’yi bilgilendirecek. Online ilanlarda hassas kişisel veriler kullanılamayacak.
AB Komisyonu 25 Kasım 2021’de “Demokrasinin Güçlendirilmesi ve Seçimlerin Bütünlüğü” başlığı altında, paralı siyasi ilanlarda şeffaflığın sağlanması için yasal düzenleme önerisinde bulunmuştu.
AFP,DW/BK,JD