AİHM’den Demirtaş ve Yüksekdağ için hak ihlali kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) eski HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ Şenoğlu’nun geçici tutukluluk dönemlerinde avukatlarıyla görüşmelerine getirilen kısıtlamaları hak ihlali olarak değerlendirdi.

Demirtaş ve Yüksekdağ hakkında 4 Kasım 2016 tarihinde geçici tutuklama kararı verilmiş, 15 Kasım 2016 tarihinde Diyarbakır Mahkemesi OHAL çerçevesinde hazırlanan 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’yi (KHK) temel alarak, üç ay süreyle, avukatlarıyla görüşmelerinin sesli ve görüntülü olarak kaydedilmesini, görüşmelerde görevli bulundurulmasını ve avukatların paylaştığı belgelere, belge örneklerine, dosyalara ve aralarındaki görüşme tutanaklarına el konulmasını kararlaştırmıştı.

Demirtaş ve Yüksekdağ’ın bu konuda Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yaptıkları bireysel başvurular sonuçsuz kalmış; AYM, OHAL kapsamında alınan kararı “orantılı” bularak, ihlal olmadığına hükmetmişti.

Selahattin Demirtaş ve Figen YüksekdağFotoğraf: Reuters/M. Sezer

Avukatlarla görüşmelere getirilen engel ve kısıtlamaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özgürlük ve güvenlik hakkıyla ilgili 5’inci maddesinin 4’üncü paragrafına aykırı olduğunu savunan Demirtaş ve Yüksekdağ, hak ihlali iddiasıyla 2021 yılında AİHM’ye başvurmuştu.

AİHM bugün açıkladığı gerekçeli kararında, Türk resmi otoritelerinin Demirtaş ve Yüksekdağ’ın avukatlarıyla olan görüşmelerine yönelik kararı yeterince gerekçelendiremedikleri sonucuna vardı. Avukat ile müvekkili arasındaki görüşmelerin gizliliği ilkesine aykırı davranıldığını belirten AİHM, getirilen kısıtlamaların “keyfi” uygulamalara karşı yeterli güvence ile donatılmadığını kaydetti.

AYM’nin de Demirtaş ve Yüksedağ’ın durumlarını yeterince değerlendirmediğini de not etti.

Tek karşı oy Saadet Yüksel’den

Karar 1’e karşı 6 oyla verildi. Tek karşı oy Türk yargıç Saadet Yüksel’den geldi. Yüksel karara ek olarak yayımladığı karşıt görüşte, AYM’nin Demirtaş ve Yüksekdağ hakkındaki kararlarını savundu.

AİHM kararı gereği Ankara davacıların her birine 5 bin 500 euro manevi tazminat ile toplam 2 bin 500 euro mahkeme masrafı ödeyecek.

Demirtaş ve Yüksekdağ, haklarındaki geçici tutukluluk sürecini daha önce AİHM gündemine taşımış, Mahkeme, 22 Aralık 2000 tarihinde Selahattin Demirtaş, 8 Kasım 2022 tarihinde de Figen Yüksekdağ hakkında ihlal kararlarına hükmetmişti.