Türkiye’de 2020 kültür harcamaları yüzde 5,9 arttı

Türkiye’de kültür harcamaları koronavirüs salgınını tesirlerinin yaşandığı geçen yıl, bir evvelki yıla kıyasla 60 milyar 346 milyon 102 bin liraya ulaştı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), 2020 yılına ait paylaştığı kültür iktisadı ve kültürel istihdam bilgilerine nazaran, kültür harcamaları geçen yıl bir evvelki yıla nazaran yüzde 5,9 arttı.

Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı, 2020’de yüzde 1,2 olarak gerçekleşti.

Toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının hissesi yüzde 55,2, özel harcamaların hissesi ise yüzde 44,8 oldu.

HANE HALKI KÜLTÜR HARCAMALARINDA “TV VE EKİPMANI” BİRİNCİ SIRADA

Hane halklarının geçen yıl gerçekleştirdiği toplam kültür harcamasının dağılımına bakıldığında, televizyon ve ekipmanı masraflarının yüzde 20,2, data süreç ekipmanlarının yüzde 15,3, kablolu/özel TV yayın hizmetlerine ödenen fiyatların yüzde 13,6, kırtasiye ve çizim materyallerinin yüzde 13,2 ve kitapların yüzde 13,1 hisseye sahip olduğu görüldü.

KÜLTÜREL DALLARDAKİ TEŞEBBÜSLERİN CİROSU YÜKSELDİ

Kültürel dallarda faaliyet gösteren teşebbüslerin cirosu geçen yıl 2019’a kıyasla yüzde 6,8 artarak 89 milyar 938 milyon 70 bin lira olurken, bu dallarda çalışan sayısı birebir periyotta yüzde 1,9 düşerek 251 bin 232’ye geriledi.

Kültürel kesimler ortasında teşebbüs sayısının en fazla olduğu faaliyet yüzde 16,9 ile belli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda gazeteler ve kırtasiye eserlerinin perakende ticareti oldu.

TEŞEBBÜSLERİN KATMA BEDELİ EN ÇOK MEDYA BASIMINDA GERÇEKLEŞTİ

Kültürel dallarda faaliyet gösteren teşebbüslerin faktör maliyetiyle katma bedelin yüzde 23,5’i kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 12,4’ü sinema sineması, görüntü ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayınlama faaliyetleri, yüzde 11,7’si mücevher ve gibisi eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren teşebbüsler tarafından üretildi.

KÜLTÜREL MAL İHRACATI 41,3 MİLYAR LİRA

Kültürel mal ihracatı kelam konusu periyotta yüzde 4 azalarak 41 milyar 328 milyon 949 bin liraya geriledi. Ana mal ihracatı yüzde 4,3 azalırken ikincil mal ihracatı yüzde 4,6 arttı. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki hissesi ise 2020’de yüzde 3,4 oldu.

EL SANATLARININ İHRACATI 30.5 MİLYAR LİRA

Kültürel alanlara nazaran bakıldığında, en çok hisseye sahip olan el sanatlarının ihracat toplamı geçen yıl 30 milyar 540 milyon 548 bin lira olarak kayıtlara geçti. El sanatlarının toplam kültürel mal ihracatı içindeki hissesi yüzde 73,9 oldu.

Kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki hissesi 2020’de yüzde 1,9 oldu. Kültürel alanlara nazaran bakıldığında, görsel ve işitsel medyanın ithalat toplamı geçen yıl 14 milyar 733 milyon 658 bin lira olarak gerçekleşti. Görsel ve işitsel medyanın toplam kültürel mal ithalatı içindeki hissesi ise yüzde 50,6’yı buldu.

KÜLTÜREL İSTİHDAM AZALDI

Kültürel istihdam 2020’de, bir evvelki yıla nazaran yüzde 6,2 azalarak 592 bin kişi oldu. Kültürel istihdamın yüzde 50,7’sini bayanlar, yüzde 49,3’ünü erkekler oluşturdu.

Yaş kümelerine nazaran bakıldığında, kültürel istihdamda olanların yüzde 64,5’i 30-54, yüzde 26,2’si 15-29, yüzde 9,3’ü ise 55 ve daha üst yaş kümesinde yer aldı.

Kültürel istihdamda olanların yüzde 38,7’sini yükseköğretim mezunları, yüzde 37,5’ini lise altı eğitimliler, yüzde 23,6’sını lise ve dengi meslek okulu mezunları oluşturdu. Bir evvelki yıla nazaran kültürel istihdamda olan, lise altı eğitimlilerin sayısı yüzde 15,3 azalarak 222 bin kişi, lise ve dengi meslek okulu mezunlarının sayısı tıpkı kalarak 140 bin kişi ve yükseköğretim mezunlarının sayısı yüzde 0,4 artarak 229 bin kişi olarak kayıtlara geçti.

KÜLTÜREL İSTİHDAMDA MİMARLIK VE UZMANLAŞMIŞ DİZAYNIN HİSSESİ YÜZDE 11,7

Kültürel istihdamın yüzde 29,6’sı kültürel, yüzde 70,4’ü ise başka faaliyet alanlarında çalışanlardan meydana geldi. Kültürel faaliyet alanlarına nazaran, mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetlerinde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki hissesi yüzde 11,7, yaratıcı sanatlar, şov sanatları ve cümbüş faaliyetlerinde çalışanların hissesi yüzde 4,9, programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetlerinde çalışanların hissesi ise yüzde 3,9 olarak hesaplandı.