13 yıl sonra ilk telefon: Çavuşoğlu, İsrailli mevkidaşını aradı

TÜRKİYE, Ermenistan ile bağları nomalleştirme sürecini başlattıktan sonra misal bir adımı İsrail ile de atmaya hazırlanıyor. İsrail’le ilgileri tekrar olağana döndürme konusunda Ankara ile Tel Aviv ortasında kıymetli bir gelişme evvelki akşam yaşandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsrailli mevkidaşı Yair Lapid ile sürpriz bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Çavuşoğlu-Lapid görüşmesinin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dört gün evvelki “İsrail Cumhurbaşkanı Yitzak Herzog’un Türkiye’ye bir ziyareti olabilir” açıklamasından sonra yapılması dikkat çekti. Bu ortada Cumhurbaşkanı Erdoğan, 13 Ocak’ta da İsrail Cumhurbaşkanı Yitzak Herzog’u arayarak annesi Aura Herzog’un vefatı nedeniyle taziyelerini iletmişti.

ZİYARET PLANLANDI

Dışişleri Bakanlığı, bir açıklamayla iki ülke dışişleri bakanının telefonda görüştüğünü duyururken, görüşmenin içeriğine dair bilgi paylaşmadı. Lakin kulislerde, evvelki günkü telefon görüşmesinde hem Herzog’un ziyaret planının hem de ABD’nin Doğu Akdeniz Boru Sınırı (EastMed) projesinden dayanağını çekmesinin konuşulduğu kaydedildi. Misal istikamette bilgiler, İsrailli Jarusalem Post’a konuşan kaynaklar tarafından da teyit edildi.

‘BUZLAR ERİYOR’

İsrail haber sitesi Times of Israel, iki ülke dışişleri bakanları ortasındaki son telefon görüşmesinin 2008 yılında gerçekleştiğini, bunun 13 yıl sonra bir birinci olduğunu yazdı. Haaretz gazetesi ise bu görüşmenin iki ülke ortasında ‘eriyen buzlara dair bir diğer işaret’ olduğunu kaydetti. İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın Haaretz’e aktardığına nazaran, Çavuşoğlu, koronavirüse yakalanan Lapid’e geçmiş olsun dileklerini iletti. Birebir haberde, Lapid’in 10 günden fazla bir mühlet evvel koronavirüse yakalandığı, karantinasının da hafta başında sonlandığı vurgulandı.

BİLGİ NOTU

2008’deki Gazze savaşı, 2010’daki Mavi Marmara saldırısından bu yana İsrail ile alakalar inişli çıkışlı. Son olarak 2018’de ABD’nin Kudüs’te elçilik açmasına karşı protestolarda 60 Filistinlinin öldürülmesi üzerine bağlar maslahatgüzar düzeyine indirilmişti.

ABD’NİN EASTMED BORU SINIRINA DAYANAĞINI ÇEKMESİ KAPIYI ARALADI

TÜRKİYE ile İsrail ortasındaki bağları olağanlaştırma teşebbüsünde, ABD’nin, İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Bölümü ile imzaladığı Doğu Akdeniz Boru Çizgisi Projesi’nden (EastMed) takviyesini çekmesinin değerli rol oynadığı belirtiliyor. ABD, İsrail açıklarında çıkan doğalgazın, Kıbrıs, Girit ve Yunanistan anakarası üzerinden Avrupa’ya sevkıyatını öngören bu projeyi ekonomik bulmadığını ilan etmişti. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da evvelki gün, “Bölgedeki güç kaynaklarının bilhassa Avrupa piyasalarına ulaşabilmesi için en ekonomik güzergâh Türkiye. Türkiye bu türlü bir işbirliğine hiçbir vakit hayır demedi. En gergin ortamda bile Cumhurbaşkanımızın AB’ye bir konferans teklifinin de emeli buydu” demişti.

YUNANİSTAN VE KIBRIS RUM KISMI YAKINLAŞMADAN KAYGILI

ORTADOĞUYA ait tahliller yayılayan Middle East Eye (MEE) haber sitesi, İsrail ile Türkiye ortasındaki yakınlaşmanı kıymetlendirdi. MEE’ye konuşan İsrail-Türkiye bağlantıları uzmanı Eytan Cohen Yanarocak, ABD’nin finansal takviyesini çektiği Eastmed boru sınırı projesinin akabinde İsrail ve Türkiye münasebetlerindeki olağanlaşmaya ait “Güney Kıbrıs ve Yunanistan, İsrail ile Türkiye ortasındaki yeni yakınlaşmadan çok endişeli” sözlerini kullandı. Birebir haberde, Yunanistan Savunma Bakanı Nikolos Panagiotopoulos’un, salı günü İsrailli mevkidaşı Benny Gantz ile görüşmek üzere İsrail’e gittiği belirtildi. Bu ortada, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz’ın COVID testinin dün müspet çıktığı açıklandı.