AB doğalgaz için Bakü’ye başvurdu

DOĞALGAZ rezervlerinde olağandan süratli düşüş yaşayan Avrupa Birliği (AB), Azerbaycan’ı acil durum planlamasında kıymetli ögelerden biri olarak görüyor. AB’nin gayesi, Azerbaycan’dan Türkiye üzerinden Trans Adriyatik Boru Sınırı (TAP) aracılığıyla Avrupa’ya gönderilen doğalgazın mümkün olduğu kadar artırılması.

AZERBAYCAN’DA TOPLANTI

Ukrayna krizinde diplomasinin başarısız olması ihtimalini dikkate alan ve Rusya’nın doğalgaz akışını daha da kısmasından telaş eden AB, dayanıklılığını artırmak için ortalarında ABD, Katar ve Azerbaycan’ın olduğu ortaklarla daha yakın çalışmayı planlıyor. Bu bahiste Avrupalı müttefiklerine tam takviye veren ABD ve doğalgaz akışının aksaması halinde LNG tedarikini artırma konusunda AB’yle çalışmaya hazır olduğu bildirisi veren Katar’ın yanı sıra Azerbaycan da işbirliğine hazır. Husus geçen cuma günü Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de sekizincisi düzenlenen, bakanlar seviyesindeki Güney Gaz Koridoru (SGC) toplantısı bağlamında da gündeme geldi. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le de bir ortaya gelen AB Komisyonu’nun Güçten Sorumlu Üyesi Kadri Simson, maksatlarının Azerbaycan’dan Avrupa’ya yönelik doğalgaz ihracatının artırılması olduğunu söyledi. Bu çerçevede Trans Adriyatik Boru Hattı’ndan (TAP) yıllık 10 milyar metreküp (bcm) doğalgaz geçişi hedefleniyor. Azerbaycan, geçen yıl 8.5 milyar metreküpü Türkiye’ye; gerisi İtalya, Yunanistan, Bulgaristan ve Gürcistan’a olmak üzere toplam 19 bcm doğalgaz ihraç etti. TAP aracılığıyla taşınan doğalgaz oranı ise 6.8 milyar metreküpü İtalya üzerinden olmak üzere toplamda 8.1 bcm oldu. TAP yetkilileri yıllık kapasitesinin 20 bcm düzeyine yükseltilebileceği görüşünde. Kapasite artırımı olması halinde Azeri doğalgazından yararlanan ülke sayısının da artırılması planlanıyor.

AKIŞ ARTACAK

Simson, “Bu proje, yaşanan eksikler ve güç piyasasındaki yükselen fiyatlar bağlamında önemli” dedi. Aliyev de Avrupa güç pazarlarının 2022’de SGC aracılığıyla daha fazla Azeri gazının aktığını göreceğini söz etti. Simson ile Azerbaycan Güç Bakanı Perviz Şahbazov’un toplantı sonrası yayımladıkları ortak bildiride AB ile Azerbaycan ortasındaki stratejik güç paydaşlığı bir sefer daha teyit edildi. Acil durumlarda Azerbaycan doğalgazı kıymetli olsa da hacim açısından Rus doğalgazıyla kıyaslanabilecek seviyede değil. Rusya, Avrupa doğalgaz gereksiniminin yüzde 40’ından fazlasını karşılıyor. Resmi datalara nazaran Azerbaycan’ın doğalgaz rezervleri 2.6 trilyon bcm seviyesinde.

REZERVLERDE SÜRATLİ DÜŞÜŞ

Avrupa Birliği ülkelerinin doğalgaz alanında yaşadığı rezerv sorunu sayılara da net biçimde yansıyor. Avrupa Gaz Altyapısı (GIE) datalarına nazaran Ocak 2021’de yüzde 52 düzeyinde olan doğalgaz rezervleri geçen ay yüzde 37.5’e geriledi. Bu ayın başında ise yüzde 37’nin altına düşüldü. Bu doğal bir süreç lakin asıl dikkat çeken bu düşüşün suratı. Rezervlerde yüzde 50’nin altına düşülmesi birinci kere bu kadar erken oluyor.

ARAYIŞ DEVAM EDİYOR

Rus doğalgazındaki azalma karşısında zorda kalan AB’ye yardımcı olmak için LNG rezervlerini seferber eden ABD, diğer ülkelerin de takviye olmasını sağlama gayeli gayretlerini sürdürüyor. LNG’sinin yüzde 70’ini Avrupa’ya yönlendiren ABD, Katar’ın akabinde Uzakdoğu ülkelerini de devreye sokma gayretinde.