Kremlin’in Mariupol acelesi

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, alandaki durumda bir evvelki güne değişiklik olmamasına rağmen Ukrayna’nın Mariupol kentini ele geçirdiklerini ilan etti. Kremlin Sarayı’nda Devlet Lideri Vladimir Putin’in huzuruna çıkan Bakan Şoygu, kentin denetimini sağladıklarını bildirdi. Putin ve bakanı ortasındaki diyalog Rus televizyonlarında canlı yayımlandı. Toplam alanı 11 kilometre kareden büyük olan Azovstal demir-çelik fabrikasının hala Ukrayna askerinin elinde bulunduğu sırada gerçekleşen buluşma için “aceleci” yorumları yapıldı.

‘FABRİKADA 2 BİN ASKER VAR’

Yedi haftadır ağır kuşatma altındaki kentteki duruma ait Putin’e bilgi veren Şoygu, “Rusya silahlı kuvvetleri ile Donetsk milis güçleri, Mariupol’ü çok milliyetçi faşist ögelerden kurtardı. Kentteki sekiz bin Ukrayna askerinden 4 bini öldü. Şu anda yalnızca çelik fabrikasında 2 bin civarında Ukrayna askeri kaldı. Bunların temizlenmesi birkaç günümüzü alacak” dedi. Şoygu’yu dikkatle dinleyen Putin ise memnuniyetini lisana getirerek, “Görevlerin muvaffakiyetle yerine getirilmesinden dolayı sizi ve askerlerimizi tebrik ediyorum” tabirlerini kullandı. Çelik fabrikasına yönelik bir saldırıyı ise onaylamadığını söyleyen Putin, “Fabrikaya girmenizi yasaklıyorum. Orası yeraltı tünellerinin bulunduğu karmaşık bir yapı. Fabrikayı ele geçireceğiz diye askerlerimizin hayatını tehlikeye atamayız” formunda konuştu.

‘SİNEK DAHİ UÇAMASIN’

Fabrikanın “bir sinek dahi dışarı çıkamayacak şekilde” ablukaya alınmasını emreden Vladimir Putin, içerideki Ukrayna askerlerine seslenerek, “Silah bırakanlara can güvenliklerini garanti ediyorum. Teslim olanlara onurlu formda muamele edilecek” dedi.
Televizyonda yayımlanan Putin-Şoygu buluşmasından sonra konuşan Ukrayna Başbakan Yardımcısı İrina Vereşçuk ise “Mariupol’ün yalnızca ismi kaldı. Rusya, haritada bu türlü bir kent bırakmadı” yorumunu yaptı. Vereşçuk, halihazırda çelik fabrikasında “bin sivil ve 500 yaralı asker” bulunduğunu, tahliyelerini sağlamak için uğraştıklarını söyledi. Dün, üç gün ortadan sonra kentten birinci kere 79 sivil tahliye edilebildi. Kentte 100 bin kadar sivil kaldığı kestirim ediliyor.

‘ERKEN MÜJDE’ YORUMLARI

Şoygu’nun alandaki durumun tersine Mariupol’ün büsbütün ele geçirildiğini söylemesi askeri ve siyasi gözlemcilerin dikkatinden kaçmadı. Ukrayna cephesinden Rusya’nın gururunu okşayacak haberler gelmediğine dikkat çeken gözlemciler, “Geçtiğimiz hafta Karadeniz’de yaşanan ‘Moskova’ kruvazörü fiyaskosundan sonra Putin’in halkına bir zafer müjdelemesi gerekiyordu. Rusya’nın en büyük bayramı olan ‘9 Mayıs Zafer Günü’ de yaklaşıyor. Putin, 20 gün sonra kutlanacak bayramda Mariupol meydanında uzunluk göstermeyi düşünüyor olabilir” değerlendirmesini yaptı.

BİDEN: KENTİN DÜŞTÜĞÜNE DAİR DELİL YOK

ABD Lideri Joe Biden, Rusya’nın Mariupol tezinin akabinde kentte durumun değiştiğine dair ispat bulunmadığını söyledi. Beyaz Saray’da Rusya’ya ek yaptırımlar açıkladığı konuşmasında Biden, “Mariupol’ü denetim edip edemedikleri kuşkulu. Kentin büsbütün düştüğüne dair ispat yok” dedi. Biden, Rusya ilişkili tüm gemilerin Amerikan limanlarına girişini yasakladığını da duyurdu. Kanada ve Avrupa Birliği ülkeleri benzeri yaptırımlar açıklamıştı. Biden ayrıyeten, Kiev’e 800 milyon dolar ek silah dayanağı ve 500 milyon dolar ekonomik yardım sağlayacaklarını da açıkladı.

SAVAŞIN EN KANLI CEPHESİ MARİUPOL NEDEN KIYMETLİ

Ukrayna’nın güneyindeki kent, Rusya’nın 2014’te ilhak ettiği Kırım’a kara teması için stratejik ehemmiyette. 2014’te kısa müddetliğine Rus yanlısı ayrılıkçıların denetimine geçen kent üzerinde, Kiev’den bağımsızlık ilan eden ‘Donetsk halk cumhuriyeti’ hak sav ediyor. Mariupol’ün düşmesi, Donbas savaşında bir dönüm noktası olarak görülüyor. Kent ayrıyeten Azak Denizi’ni denetim eden liman pozisyonunda. Ukrayna’nın dış ticaretinin yüzde 30’u bu kentteki limandan yapılıyor.

AVRUPA’NIN EN BÜYÜK ÇELİK FABRİKASI SON DİRENİŞ NOKTASI AZOVSTAL

Mariupol’de limanın yanı sıra bir öbür stratejik nokta ise kent savunmasının sığındığı ‘Azovstal’ demir-çelik fabrikası. Sovyetler periyodunda inşa edilen fabrika tek başına Ukrayna’nın muhtaçlığının neredeyse yarısını karşılıyordu. Azovstal ayrıyeten, ülkede demiryolu rayı üretilen tek tesis. Putin’in fabrikaya yönelik yıkıcı bir taarruzdan kaçınmasının gerisinde, “savaş sonrası tesisi kullanma isteği” olduğu belirtiliyor.