Yaklaşık 150.000 yıllık olduğu düşünülen diş, Denisova insanlarının bildiğimiz tarihini değiştiriyor

Laos’ta bir mağarada bulunan genç bir kızın dişinin, Denisova insanları olarak bilinen bir grup tarih öncesi insan akrabasına ait olduğu ortaya çıktı. Keşfin, araştırmacıların modern insan evrimini daha iyi anlamalarına yardımcı olacağı söyleniyor.

Denisova insanları, ilk olarak 2010 yılında kuzey Rusya’daki bir Sibirya mağarasında kalıntıları keşfedilen, yani göreceli olarak yeni keşfedilen insan akrabaları. Bu ilk keşfin ardından, en az 200.000 yıllık kemikler ve Tibet’te bulunan bir çene kemiği de dahil olmak üzere daha fazla kalıntı bulundu.

Geçtiğimiz hafta Nature Communications dergisinde bulguları yayınlanan Laos’taki azı dişinin keşfi, Denisova insanlarının izlerinin Güneydoğu Asya’da ilk kez bulunması anlamını taşıyor. Bu da, bugün bölgede yaşayan modern insanlarla bir bağlantıya işaret ediyor.

Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’nden ortak yazar ve paleoantropolog Laura Shackelford, USA TODAY’e e-posta yoluyla “Dişi bulduğumuzda şaşırdık çünkü Denisova insanlarını aramıyor ve hatta bu tür bir keşif beklemiyorduk” dedi.

Diş, Laos’un başkenti Vientiane’nin yaklaşık 250 kilometre kuzeyinde, Tam Ngu Hao yakınlarında Kobra Mağarası olarak bilinen yerde bulundu. Kalıntı, modern insan dişine benziyor ancak yüzeyindeki çıkıntı ve uçlar en büyük fark olarak öne çıkıyor. 2018 yılında bulunan fosil, muhtemelen bir sel sırasında ulaştığı düşünülen bir mağarada diğer hayvan fosilleri arasında bulundu.

Çalışmanın ortak yazarı ve Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nde profesör olan Eske Willerslev yaptığı açıklamada “İlk defa bu kadar güneyde bir şey bulduk. Azı dişinin bulunması, Denisova insanlarının coğrafi dağılımı hakkındaki anlayışımızı değiştiriyor” dedi.

Laos’un nemli koşulları, dişin DNA’sının iyi korunmadığı anlamına geliyordu, ancak araştırmacılar, dişin içinde bulunduğu tortuyu analiz ederek 131.000 ila 164.000 yaşında olduğunu tahmin edebildiler. Fosilde bulunan eski proteinler, fosilin 3 ila 8 yaşları arasındaki genç bir Denisova insanı kızına ait olduğunu önerdi.

Çalışmanın baş yazarı ve Kopenhag Üniversitesi yardımcı doçenti Fabrice Demeter, “Azı dişi henüz çıkmadığı ve dolayısıyla yıpranmadığı için kızın yaşını da büyük bir kesinlikle değerlendirebildik” diyor.