İHA Krizi: Rus büyükelçi Dışişleri’ne çağırıldı

Karadeniz üzerinde bir ABD İHA’sının düşmesi Washington ile Moskova arasındaki gerginliği artırdı. MQ-9 Reaper tipi İHA’nın düşürülmesinden Rusya’yı sorumlu tutan ABD, Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoli Antonov’u Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı.

Rus resmi haber ajansı bakanlıktaki görüşmenin “yapıcı” geçtiğini ve olayın Rusya’ya doğuracağı “sonuçların” gündeme getirilmediğini duyurdu. Büyükelçi Antonov da görüşmeyle ilgili olarak “İletişim hatlarının açık kalmasının önemli olduğuna inanıyoruz” açıklamasını yaptı. Antonov, Rusya’nın çatışma aramadığını ve iki ülkenin çıkarına pragmatik işbirliğini savunduğunu belirtti.

Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoli AntonovFotoğraf: Sergei Bobylev/TASS/dpa/picture alliance

ABD ordusundan yapılan açıklamalara göre MQ-29 Reaper tipi İHA salı sabahı Karadeniz üzerindeki uluslararası hava sahasında rutin keşif uçuşunu yaparken düşürüldü. ABD Avrupa Komutanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Su-27 tipi iki Rus savaş uçağı İHA’ya “tehlikeli ve profesyonel olmayan” bir şekilde yaklaştı. Rus jetleri drone’un üzerine önce yakıt boşalttı, ardından jetlerden biri drone’un pervanesine temas ederek drone’un Karadeniz’e düşmesine neden oldu.

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Pat Ryder’ın açıklamasına göre Rus savaş jetleri 30 ila 40 dakika boyunca drone’un yanında uçuş yaptı. Ryder drone’un pervanesiyle temas eden Rus jetinin de zarar gördüğünü ancak jetin iniş yapabildiği bilgisini verdi.

Rusya’nın açıklaması

Rusya Savunma Bakanlığı ise Rus jetlerinin İHA ile temas kurduğu iddiasını yalanlıyor. Moskova’dan yapılan açıklamada İHA’nın “Kırım Yarımadası sahasında” keşfedildiği, aracın Rus sınırına doğru uçmakta olduğu belirtildi. İHA’nın “sert manevra” sonrasında “irtifa kaybı yaşayarak kontrolsüz bir biçimde uçtuğu” ve denize çakıldığı belirtildi.

Rusya’nın Washington Büyükelçisi Antonov da, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki görüşme öncesinde İHA’nın vericilerini kapatarak “kasten ve provokatif bir biçimde” Rus sahasına girdiği” ileri sürmüştü. “ABD ordusunun sınırlarımız yakınındaki kabul edilemez faaliyeti endişe kaynağıdır” diyen Antonov “Kiev rejiminin silahlı güçlerimize ve sahamıza saldırmasında kullanılacak istihbarat topluyorlar” demişti.

Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John KirbyFotoğraf: Evan Vucci/AP/dpa/picture alliance

Kirby: Ruslara check in yapacak değiliz

Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby ise Rus tarafının iddialarını yalanladı. “Bu hava sahasında düzenli olarak bir yıldır uçuyoruz ve bunu yapmaya da devam edeceğiz” diyen Kirby “Uluslararası hava sahasında uçmadan önce Ruslara bir tür check in (gelişini bildirmek) yapmaya ihtiyacımız yok. Böyle bir gereklilik olmadığı gibi bunu yapacak da değiliz” ifadelerini kullandı.

ABD Karadeniz üzerinde Rus donanmasının manevralarını izlemek için Karadeniz üzerinde uzun süredir keşif uçuşları yapıyor. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Rus savaş jetlerinin ABD’nin uçuşlarına engel olduğu yönünde daha önce de açıklamalarda bulunmuştu. Ancak bu olaylarda Rus savaş jetlerinin uzunca bir süre İHA’ların yakınında uçtuğu ve yönünü değiştirmeye mecbur bıraktığı belirtiliyordu.

Reaper tipi İHA’lar keşif uçuşları yapabildikleri gibi roket ve lazer güdümlü bombalarla da teçhizatlandırılabiliyor.

AP, Reuters, AFP/EC, JD