Polonya’da milliyetçi iktidar dönemi sona eriyor

Polonya’da sandık çıkış anketlerine göre, iki dönemdir iktidardaki sağ popülist Hukuk ve Adalet Partisi (PİS) genel seçimlerde sandıktan birinci çıkmasına karşın mecliste çoğunluğu sağlayacak sandalye sayısına ulaşamadı. Resmi olmayan bu sonuçlar, merkez sağdaki muhalefet partilerininse hükümet kurmaya yetecek sandalye sayısını yakaladığını ortaya koyuyor.

Ipsos tarafından gerçekleştirilen ankete göre, PiS oyların yüzde 36,8’ini alarak 460 sandalyeli parlamentodan 200 vekil çıkarabiliyor. Jaroslaw Kaczynski liderliğindeki PiS’in hükümet kurabileceği partilerden aşırı sağ Konfederasyon ise beklentilerin altında kalarak yüzde 6,2 oy alabildi. Bu oran, Konfederasyon partisinin parlamentoda 12 vekille temsil edilebileceğine işaret ediyor.

Genel Başkanlığını eski Polonya Başbakanı Donald Tusk’ın yaptığı Sivil Koalisyon (KO) liderliğindeki ana muhalefet bloku ise 248 sandalyeye ulaşıyor. KO’nun oy oranı yüzde 31,6 olarak belirlenirken aynı ittifaktaki Üçüncü Yol’un yüzde 13, Yeni Sol’un yüzde 8,6 oranında oy aldığı görüldü. Bu sonuçlar KO’nun 163, Üçüncü Yol’un 55, Yeni Sol’un ise 30 sandalye çıkaracağını ortaya koyuyor.

Fotoğraf: Aleksandra Szmigiel/REUTERS

Rekor katılım

Seçimlere katılım rekor düzeyde oldu. Sandık çıkış anketleri, katılım oranının yüzde 73 civarında olduğuna işaret ediyor.

Seçimlerin resmi sonuçlarının bugün içerisinde yayımlanmaya başlaması bekleniyor. Oyların yerel saatle 05.30 itibarıyla sadece yüzde 3,6’sı seçim komisyonunca sayılabilmişti.

Eski Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Tusk, sonuçlarla ilgili yaptığı açıklamada, “Polonya kazandı, demokrasi kazandı… Bu, PiS iktidarının sonudur” dedi.

Başbakan Mateusz Morawiecki oyunu başkent Varşova’da kullandı.Fotoğraf: Slawomir Kaminski/Agencja Wyborcza/REUTERS

Tusk, “Yıllardır politikacıyım. Aynı zamanda bir sporcuyum. Hayatımda ilk defa ikinci olmaktan çok mutluyum” diye konuştu.

Tusk, iktidara geldikleri takdirde Varşova’nın AB ile ilişkilerini düzelteceğine ve PiS’in hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, göç ve LGBTİ+ hakları gibi konulardaki tartışmalı uygulamalarını iptal edeceğine söz vermişti.

Ancak Tusk ve müttefikleri, hükümet kurmak için haftalarca beklemek zorunda kalabilir. Zira Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’nın hükümet kurma görevini ilk olarak sandıktan birinci çıkan partiye vermesi bekleniyor.

Bu da öncelikle Başbakan Mateusz Morawiecki’nin hükümet kurma girişimlerinde bulunması anlamına geliyor.

DW,rtr,AP,AFP/CÖ,HS