Türkiye’de eğitim ve sağlığa ne kadar harcama yapıldı?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı sağlık ve eğitim harcamalarına dair istatistikleri açıkladı. Buna göre, toplam sağlık harcaması 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 71,5 artarak 606 milyar 835 milyon TL’ye yükseldi. Genel devlet sağlık harcaması yüzde 65,4 artarak 463 milyar 516 milyon TL’ye ulaştı. Özel sektör sağlık harcaması ise yüzde 94,4’lük bir artış oranı ile 143 milyar 319 milyon TL olarak tahmin edildi.

Genel devlet sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı 2022 yılında yüzde 76,4, özel sektör sağlık harcamasının oranı ise yüzde 23,6 olarak gerçekleşti. Genel devlet ve özel sektörün alt bileşenlerine bakıldığında, 2022 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yüzde 44,2; merkezi devlet yüzde 31,6, hanehalkları yüzde 18,5, sigorta şirketleri yüzde 2,7, hanehalklarına hizmet eden kar amacı gütmeyen kuruluşlar ile diğer işletmeler yüzde 2,4, mahalli idareler yüzde 0,6’lık bir paya sahip oldu.

Toplam sağlık harcamasının yüzde 50,3’ü hastanelerde yapıldı

TÜİK’e göre toplam sağlık harcamasının sağlık hizmeti sunucularına göre dağılımı incelendiğinde, ilk üç sıra 2022 yılında da değişmedi. Sağlık hizmetleri ve ürünleri satın almak için başvurulan sağlık kurumları içerisinde en büyük payı 2022 yılında yüzde 50,3 ile hastaneler oluşturdu. Hastaneleri sırasıyla yüzde 21,7 ile perakende satış ve diğer tıbbi malzeme sunanlar ve yüzde 10,6 ile ayakta bakım sunanlar izledi.

Kişi başına sağlık harcaması 2021 yılında 4 bin 206 TL iken, 2022 yılında yüzde 69,8 artarak 7 bin 141 TL’ye yükseldi.

Toplam sağlık harcamasının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı 2021 yılında yüzde 4,9 iken, 2022 yılında yüzde 4,0 oldu. Cari sağlık harcamasının GSYH’ye oranı 2021 yılında yüzde 4,6, 2022 yılında yüzde 3,7 olarak hesaplandı.

Hanehalkları tarafından tedavi, ilaç vb. amaçlı yapılan cepten sağlık harcaması 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 98,8 artarak 112 milyar 18 milyon TL’ye ulaştı.

Eğitim harcamaları 2022 yılında 587 milyar 438 milyon TL oldu

TÜİK’in açıkladığı verilere göre eğitim harcamaları 2022 yılında 2021 yılına göre yüzde 69,3 artarak 587 milyar 438 milyon TL oldu. 2022 yılında bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en fazla arttığı eğitim düzeyleri; yüzde 113,8 ile okul öncesi ve yüzde 74,1 ile yükseköğretim oldu.

Eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı 2021 yılında yüzde 4,8 iken, 2022 yılında yüzde 3,9 oldu. Devlet eğitim harcamalarının GSYH içindeki payı ise 2021 yılında yüzde 3,5 iken, 2022 yılında yüzde 3,1 oldu.

Eğitim harcamaları hizmet sunucularına göre değerlendirildiğinde; devlet eğitim kurumlarınca yapılan harcamaların yüzde 35,1’ini yükseköğretim, yüzde 21,7’sini ortaöğretim oluşturdu. Özel eğitim kurumlarınca yapılan harcamaların, yüzde 44,6’sı yükseköğretime, yüzde 31,0’ı ortaöğretime yapıldı.

Türkiye’de 2022 yılında yapılan eğitim harcamalarının yüzde 79,1’i devlet tarafından finanse edildi. Eğitim harcamaları içerisinde hanehalklarının yaptığı harcamaların payı ise yüzde 10,0 oldu.

Öğrenci başına eğitim harcaması 25 bin 143 TL oldu

Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 2021 yılında 15 bin 622 TL iken, 2022 yılında 25 bin 143 TL olarak gerçekleşti. Eğitim düzeylerine göre değerlendirildiğinde, 2022 yılında öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim düzeyi 50 bin 236 TL ile yükseköğretim oldu.

Öğrenci başına toplam eğitim harcaması bir önceki yıla göre yüzde 60,9 arttı. Öğrenci başına eğitim harcamalarının 2022 yılında 2021 yılına göre en fazla artış gösterdiği eğitim düzeyi yüzde 74,4 ile okul öncesi oldu. Bunu yüzde 67,7 ile yükseköğretim takip etti.

DW / HT,SÖ