Hacı Ömer Apartmanı dosyasında tahliye

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat depreminin ardından yıkılan ve en az 60 kişinin öldüğü Hacı Ömer Apartmanı’nın yıkılmasına ilişkin soruşturmada tutuklu bulunan müteahhit Tevfik Tepebaşı’nın tahliye edilmesine karar verildi. Bu tahliye kararına ise Konya Teknik Üniversitesi’nin hazırladığı bilirkişi raporunda Tepebaşı’ya “tali kusur” verilmesi gerekçe gösterildi. Tepebaşı, bin 400 kişinin hayatını kaybettiği Ebrar Sitesi soruşturmasında da tutuklu bulunduğu için cezaevinden çıkamadı.

6 Şubat depremlerinde yıkılan binalardan biri de Kahramanmaraş’ın Onikişubat ilçesi, Hayrullah Mahallesi Haydar Aliyev Caddesi üzerinde bulunan Hacı Ömer Apartmanı’ydı… Yapımına 1994 yılında başlanan 8 katlı binanın yıkılması sonucunda en az 60 kişi hayatını kaybetti. Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında binanın yapımını üstlenen S.S. Başak Konut Yapı Kooperatifi’nin başkanı Tevfik Tepebaşı 5 Temmuz 2023 tarihinde “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçundan tutuklandı. Tepebaşı’nın tutuklanmasının ardından Eylül 2023’te soruşturmanın savcısı değiştirilirken, dosya ise bilirkişi incelemesi için Konya Teknik Üniversitesi’ne gönderildi.

Bilirkişi raporu: Asli kusur çıkmadı

Konya Teknik Üniversitesi’nin Aralık 2023’te hazırladığı bilirkişi raporu savcılık dosyasına girdi. Raporda, Tepebaşı dâhil tüm sorumlulara “tali kusur” verildi. Raporun sonuç bölümünde, göçmenin ana nedeninin doğrudan projeye bağlı hatalardan kaynaklandığının düşünülmediği savunuldu. Raporda, şu değerlendirme yapıldı:

“Yapıda perde bulunmaması ve saptanan kirişlerin varlığı deprem performansını olumsuz etkileyen fakat yönetmeliklerce sınırlandırılan etmenlerden değildir. Ayrıca Hacı Ömer Apartmanı’nın saha gözlemlerinden elde edilen verilerden de beton sınıfında ilgili yıl yönetmeliklerine uygun olması, beton imalatında da hatırı sayılır bir hata yapılmadığını göstermektedir. Bununla beraber etriye aralığının çok fazla olduğu, kanca ve gönye kurallarına uyulmadığını ifade eden saha gözlemlerine göre yapının betonarme donatı imalatı sırasında kontrolünün yeterli olduğu sonucu da ortaya çıkmaktadır. Ancak olay yeri inceleme raporlarında belirtilen bu eksikliğin hangi düzeyde olduğu, hangi elemanlarda gözlemlendiği belirtilmemiştir.”

Raporda, çelik donatı çubuklarının yönetmelik koşullarını sağlamadığı belirtildi. Taşıyıcı sistemde perde tercih edilmemesinin de dayanım açısından bir zafiyet olduğu vurgulanan raporda, zeminle ilgili herhangi çalışma yapılmaması da eksiklik olarak görüldü.

6 Şubat depremi sonrasında Kahramanmaraş’ın kuş bakışı görünümüFotoğraf: Emirhan Turker/AA/picture alliance

Savcılık istedi, hâkimlik bıraktı

Savcılık, bu raporun ardından Tevfik Tepebaşı’nın tahliyesi için hâkimlikten talepte bulundu. Kahramanmaraş 1. Sulh Ceza Hâkimliği de 5 Ocak’ta Tepebaşı hakkında tahliye kararı verdi. Tahliye kararında, bilirkişi raporunda şüphelinin tali kusurlu bulunmuş olmasının ve tutuklulukta geçirdiği süre dikkate alındığında adli kontrol hükümlerinin yeterli olacağı savunuldu. Hâkimlik, Tepebaşı’na yurt dışı çıkış yasağı da koydu.

Ancak Tepebaşı, müteahhidi olduğu ve bin 400 kişinin öldüğü Ebrar Sitesi soruşturması kapsamında da tutuklu bulunduğu için cezaevinden çıkamadı.

Tahliye kararına tepki

Hacı Ömer Apartmanı soruşturmasını takip eden Halkın Hukuk Bürosu, tahliye kararına tepki göstererek, “Bu durum deprem soruşturmalarının nasıl yürütüldüğünü ve müteahhitlerin nasıl korunduğunu göstermektedir” dedi. Hukuka aykırı olarak düzenlenen bilirkişi raporunun hiçbir suretle dikkate alınabilecek bir rapor olmadığı belirtilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

“Raporda binanın yapım aşamasına ilişkin pek çok eksiklikler tespit edilmiş ve bazı hususlara dair binanın 1997 yılında bitirilmesi ile eski tarihli olması nedeniyle tespitlerin yapılamadığı belirtilmiştir. Ancak raporun sonuç kısmında hiç kimsenin asli kusurlu olmadığı belirtilmiştir. Bu hukuka, akla ve bilime aykırı bilirkişi raporunun kabul edilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla soruşturmanın sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için tarafsız ve bağımsız bir bilirkişilik makamından yeni bir rapor alınması ve asli kusurun kimde olduğunun tespitinin yapılması gerekmektedir. Hukuka aykırı olarak hazırlanan bilirkişi raporunu ve alelacele verilen tahliye kararını kabul etmiyoruz. Yüzlerce insanın katili olan Tevfik Tepebaşı’nın tahliye edilmesi açık bir şekilde adaletsizliğin deprem soruşturmalarında sürdüğünü göstermektedir.”

Yapılan açıklamada, bina sakinleri tarafından Hacı Ömer Apartmanın müteahhidi olduğu bilinen Atilla Öz hakkında bugüne kadar herhangi bir işlem yapılmadığına da dikkat çekildi.Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerine ilişkin yürütülen soruşturmalar kapsamında 2 bin 622 şüpheli hakkında işlem başlatılmıştı. Bu kapsamda 259 şüpheli tutuklanmış, 946 şüpheli ise adli kontrol altına alınmıştı. Tepebaşı’nın tahliye edilmesiyle birlikte tutuklu sayısı 258’e düştü.Soruşturmalar sonucunda ise bugüne kadar 190 dava açıldı.