Beyin fonksiyonlarını ve hafızayı geliştiren 20 yiyecek

İnsan ömrü beklentisi son 200 yılda değerli ölçüde arttı. Doğal ki, ilaç teknolojileri, yeni ilaçlar ve yeni sağlıklı hayat şekli araştırmaları genel güzelleşmede rol oynadı. Beşerler daha âlâ yemeye başladı.

Lakin insanlığın bu muvaffakiyetinin dezavantajları oldu. Hayli süratli bir halde, eserlerin kalitesi düştü ve ortalarında faydadan çok ziyan verenler epey tanınan hale geldi.

Bu kapsamda beyninizin muhtaçlıkları için en uygun diyeti nasıl belirleyeceğinizi, yiyeceklerin yardımıyla bilişsel yeteneklerinizi nasıl artıracağınızı araştırdık.

SU, MEYVE VE ZERZEVAT ALIMINI İHMAL ETMEYİN

Beynin neredeyse yüzde 80’i sudur. Bu, tüm bedenden daha fazladır. Beyin hücrelerinin faal bir halde çalışması için su ve mineral ve tuz istikrarına muhtaçlığı vardır. Bu mineraller (klorürler, florürler, magnezyum, potasyum ve sodyum üzere suyu tutmaya yardımcı olan mineraller ve tuzlar) bu şifalı sıvının her yudumunda beynimize girer.

Ayrıyeten su, hücre teneffüsü ve şekerin yanması (enerji üretimi) için gerekli olan oksijeni içerdiğinden güç üretimi için de vazgeçilmezdir. Su düzeyinde yalnızca yüzde 3-4 oranındaki bir azalmanın beynin su istikrarını anında etkileyerek yorgunluk, baş karışıklığı, güç düzeyinde azalma, hafıza bozukluğu, baş ağrısı ve ruh hali değişiklikleri üzere bir grup meselelere neden olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle, günlük içilen su ölçüsü çok kıymetlidir. İçilecek ölçü fizikî aktivite ölçüsüne yahut iklime bağlı olarak değişir. Lakin 8 bardak, yani neredeyse 2 litre su, ortalama bir insan için en uygun sıvı ölçüsü olarak görülmektedir.

Rastgele bir nedenle günde 2 litre suyu içmek size güç geliyorsa, sıvının yüzde 20’sini meyve ve sebzelerden alabileceğimizi unutmayın. Sebzeler ortasında yüzde 96’sı su olan salatalık ve marul şahane seçeneklerdir. Ayrıyeten kabak, turp, kereviz beyin işlevlerini güzelleştirir, bunu domates, patlıcan, brokoli, dolmalık biber ve ıspanak üzere besinler izler.

Tüm meyveler ortasında karpuz en büyük ölçüde su içerir (yüzde 93), akabinde çilek, greyfurt ve kavun gelir.

BEYİN İŞLEVLERİNİ GELİŞTİREN 20 YİYECEK

Tüm bunlara aşağıda listelenen besinlerde bulunan vitaminleri, mineralleri ve antioksidanları da ekleyerek net yararlar elde edebilirsiniz.

Çoklu Doymamış Yağ Asitleri

Beyin kütlesinin yüzde 11’i yağdır ve hayli dikkat cazibeli bir bileşendir. Farklı yağ tiplerini beyin kendi üretir ve besinlerden almaz. Lakin balık, yumurta yahut kuru yemişlerde bulunan omega 3’ler ve omega 6’lar beyinde üretilemez. Çoklu doymamış yağ asitleri beyin hücrelerinin zarlarında bulunur. Bu yağların kan-beyin bariyerinde bulunan özel bir kapıdan toplanması için tasarlanmıştır. Bu nedenle, tükettiğimiz sürece birçok çoklu doymamış yağ asidi beyin içinde daima olarak dolaşmaktadır. Bu yağ asitleri o kadar gereklidir ki, beyne varır varmaz, temel olarak büyük ve karmaşık yağların oluşumu için çabucak kullanılırlar. Omega 3 ve omega 6’nın rolleri farklıdır, bu nedenle beyin işlevi için eşit derecede değerlidirler.

En âlâ omega 3 kaynakları şunlardır:

– Keten tohumu yağı

– Chia tohumları

– Uskumru, orkinos ve somon

Omega 6 aşağıdakilerden elde edilebilir:

– Ayçiçek yağı

– Üzüm çekirdeği yağı

– Ceviz

– Susam yağı

– Avokado

– Tavuk eti

Proteinler

Protein beyin sıhhati için çok kıymetlidir. Proteinler, hücrelerimizdeki işlerin bir kısmını yapan karmaşık moleküllerdir, ayrıyeten beyin ağlarının yapısı, fonksiyonu ve düzenlenmesi için de gereklidirler. Proteinler, uzun yahut kısa zincirler halinde birbirine bağlanan daha küçük parçacıklardan, amino asitlerden oluşur. Proteinleri oluşturan amino asitlerin sayısı ve dizisi, proteinlerin özel biçimini ve özelliklerini belirler. Amino asitler, doku sıhhatinin korunmasından hormon üretimine, çeşitli kimyasal tepkilerin tetiklenmesine kadar bedendeki ve beyindeki her süreçte yer alır. Amino asitler bilgi transferinde rol oynarlar, her sabah bizi uyandıran, odaklanma üzere dürtüleri tetikleyen hususların bir modülüdür. Tüm bu bilişsel fonksiyonların aksamasını önlemek için her öğünde en az bir porsiyon protein tüketilmesi önerilmektedir.

Protein tüketimi, beyninizin meselesiz çalışmasına yardımcı olacaktır:

– Kırmızı et

– Süzme peynir

– Nohut, mercimek

– Tam yağlı süt

– Kuru erik

– Doğal yoğurt

Glikoz

Beynin aktivitesi daima olarak ‘yakıt ikmali’ gerektirir. Nöronları, nörotransmiterler oluşturmak ve birbirleriyle irtibat kurmak için kullanılır. Bu süreç çok fazla güç ve hasebiyle glikoz gerektirir. Glikozu  yiyeceklerden alırız. Glikoz üzere karbonhidratlar, uygun beyin işlevi ve bilişsel performans için gerekli oldukları için muhakkak düşmanlarımız değildir. İnsan beyni glikoza o kadar bağımlıdır ki, öteki şekerleri glikoza dönüştürmek için bir düzenek bile geliştirmiştir. Örneğin, birden fazla meyve ve balda bulunan şeker olan fruktoz ve süt ve süt eserlerinden elde edilen laktoz (süt şekeri), bedende yoksa glikoza dönüştürülebilir. Fakat bu, rahatlıkla pasta yiyebileceğiniz manasına gelmez. Beynimiz çok kurnaz ve tavırlıdır. Gereksinim duyduğu kadar glikoz aldığında, kapıyı kapatır ve bu da glikozun bedenin başka kısımlarına yerleşmesine neden olur ve bu kilo alımına neden olur.

Beyin için en uygun doğal glikoz kaynakları şunlardır:

– Kuru kayısı

– Kivi

– Üzüm

– Pancar

– Bal