Yargıtay’dan emsal karar… Vefalı evlada mirasta pozitif ayrımcılık

Maddi durumu güzel olan baba, kanser olunca kendisine yardımcı olması için öz kızıyla ‘ölünceye kadar bakım sözleşmesi’ imzaladı. Öbür bir kentte ikamet eden kız evlat, kanser hastası babası ile kalp hastası annesiyle yıllarca yakından ilgilendi. Yaşlı adam da kontrat gereği kızına bir daire verdi. Yaşlı adam ölünce olanlar oldu. Başka mirasçılar Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yolunu tuttu.

Yaşlı adamın 14.06.2011 tarihinde vefat ettiğini, geriye mirasçı olarak tarafların kaldığını, murisin mirasçılarından mal kaçırmak maksadıyla bir daireyi davalı kızına ölünceye kadar bakma mukavelesi ile devrettiğini öne sürdüler. Evli ve çocuklu olan davalının öbür kentte oturan babasına bakmasının mümkün olmadığını, ayrıyeten murisin eşinin hayatta ve sağlıklı olması nedeniyle ona bakabilecek güçte olduğunu, gerçek emelin bakım sağlamak değil bağış olduğunu ileri sürerek, müvekkilinin miras hissesi oranında tapu iptali ve tescil isteğinde bulundu.

Davalı kız evlat ise babasının kanser hastalığı nedeniyle vefat ettiğini, annesinin de kalp hastası olduğunu ve her ikisine birlikte baktığını, şahsen meskenlerine giderek bu formda iki yıl baktığını, bazen de kendi meskenlerinde baktığını, böylelikle murise yedi yıl boyunca bakıp ilgilendiğini, bunun üzerine babasının da resen taşınmazı ismine tescil ettirdiğini beyan ederek, davanın reddini savundu.

Mahkeme, kız evladın hasta babasına bakmasını Türk örf ve adetlerine bağlayarak davanın kabulüne hükmetti. Mahkemenin, mal kaçırılma kararı Yargıtay 1. Hukuk Dairesi tarafından, “Murisle (miras bırakanla) davalı tarafın ilgilendiği, ölünceye kadar bakma akitlerinin ivazlı akitlerden olup davalının bakım borcunu yerine getirdiği, miras bırakanın mal kaçırma emeli olsa idi tüm malvarlığını devredebilecekken bunu yapmadığı hasebiyle temlikin gerçek bakım karşılığı olduğu mal kaçırmanın amaçlanmadığı anlaşılmaktadır” gerekçesiyle bozuldu. Yine görülen davada Mahkeme, birinci kararında direnince devreye bu sefer Yargıtay Hukuk Genel Konseyi girdi.

MAL KAÇIRILSAYDI BİR DAİRE İLE HUDUTLU KALMAZDI

İyi ve vefalı evlada verilen bir dairenin miras kaçırmak olmadığına hükmeden Yargıtay Hukuk Genel Şurası emsal bir karara imza attı. Kararda şöyle denildi: “Miras bırakan 1938 doğumlu olup, 14.06.2011 tarihinde vefat etmiştir. Geride sağ eşi ile kendisinden evvel vefat eden oğlunun çocukları ve davacı oğlu ile davalı kızı mirasçı olarak kalmıştır. Miras bırakan mesken niteliğindeki dava konusu taşınmazını 12.05.2010 tarihinde ölünceye kadar bakma kontratıyla davalı kızına devretmiş, davacı oğlu tarafından gerçek gayenin bağış olduğu, mirastan mal kaçırma maksadıyla, muvazaalı olarak temlikin yapıldığı ileri sürülerek eldeki dava açılmıştır. Fakat belgedeki kanıtlar incelendiğinde, miras bırakanın ölmeden evvelki son yedi yılını kanser hastası olarak geçirdiği, davalı kızının kendisi ile ilgilendiği, hem hastanede hem de meskende kalarak babasına baktığı, bu sırada kalp ameliyatı olan annesine de bakıp ilgilendiği anlaşılmakta olup, miras bırakan tarafından kızının sağladığı bu bakım ve ileride de kendisine bakıp gözetmesi maksadıyla dava konusu taşınmazın devredildiği açıktır. Gerçekten ölünceye kadar bakma mukavelesi yapıldıktan sonra davalı babasının yanına taşınmış, yaşlı ve hasta olan murise vefatına kadar bakarak mukaveleyle üstlendiği edimini ifa etmiştir. Maddi durumu uygun olan murisin dava konusu taşınmaz dışında iki farklı kentte konut niteliğinde dört farklı bağımsız kısım ile 300 dönüm kadar arazi sahibi olduğu evrak kapsamından anlaşılmakta olup, mal kaçırma emeli taşıması hâlinde murisin öteki taşınmazlarını da devredebilecekken bunu yapmadığı da açıktır. Ayrıyeten belirtmek gerekir ki, ölünceye kadar bakıp gözetme şartı ile yapılan temliki sürecin geçerliliği için mukavelenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bir bakım ihtiyacı içerisinde bulunması mecburî değildir. Bu gereksinmenin mukaveleden sonra doğması ya da bu mukavelede tarafların hak ve borçları bakım alacaklısının ömrüyle sonlu olduğundan bakım alacaklısının vefatına kadar çok kısa bir müddet sürmüş olması da mukavelenin geçerliliğine tesirli değildir. Tüm bu olgular karşısında, murisin taşınmazını yalnızca bir görünüş meydana getirmek için değil de samimi olarak bakım temini için ölünceye kadar bakma mukavelesiyle devrettiği, öteki mirasçılarından mal kaçırma gayesini taşımadığı, bakım borçlusu olan davalının da babasına bakarak karşı edimini ifa ettiği anlaşılmakta olup, gerçek bakım karşılığı yapılan kontratın muris muvazaası nedeniyle geçersiz olduğundan kelam edilemez. O hâlde; Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyularak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemece evvelki kararda direnilmesi tarz ve yasaya terstir. Mahkeme kararının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir.”