Türkiye’nin ŞİÖ üyeliği hedefine Almanya’dan tepki

Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) üye olma planlarına federal hükümette yer alan partilerin politikacılarından tepki geldi.

Alman Die Welt gazetesine açıklamalarda bulunan koalisyon ortağı Yeşiller Birlik/90 partisinin dış politika sözcüsü Jürgen Trittin, Türkiye’nin Çin ve Rusya’nın liderliğindeki örgüte katılma planları yapmasını eleştirdi. Trittin gazeteye yaptığı açıklamada, “NATO ve Avrupa Birliği (AB) kendilerine, Erdoğan’ın başına buyruk tutumunu daha ne kadar sineye çekeceğini sormaları gerekiyor” dedi. “Türkiye, NATO’nun Libya’daki silah ambargosunu denetlemesini engelliyor. Yunanistan’ın kıta sahanlığında gaz arıyor. NATO üyesi Türkiye Avrupa’nın Rusya yaptırımlarının delinmesi için Çin’den daha fazlasını yapıyor. Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini frenleyen Erdoğan şimdi de İran’la birlikte Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üye olmak istiyor” ifadelerini kullanan Trittin, daha “sağlam bir Türkiye politikasının” uygulanmasının zamanının geldiğini savundu. Jürgen Trittin ayrıca hiçbir NATO üyesinin örgütten ihraç edilemeyeceğine dikkat çekerek Türkiye’ye ekonomik yaptırımlar uygulanması üzerinde durulmasını istedi.

Jürgen TrittinFotoğraf: picture-alliance/dpa/K. Nietfeld

“Türkiye Batı’dan uzaklaşmış olur”

Federal hükümetin büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) dış politika sözcüsü Nils Schmid ise Erdoğan’ın planlarını “büyük bir hata” olarak gördüğünü söyledi. Erdoğan’ın ŞİÖ’ye üye olma planının “dikkati iç politikadaki sıkıntılardan başka yöne çekme manevrası” olduğunu belirten Schmid, “Dış politika açısından bu Batı’dan ve Batı değerlerinden uzaklaşma yönünde başka bir sembolik adım daha olur ve Türkiye’nin geleceği için ağır bir hata teşkil eder” dedi.

Nils SchmidFotoğraf: SPD-Landesverband Baden-Württemberg

Ne olmuştu?

Özbekistan’da yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesine katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin hedefinin örgüte tam üyelik olduğunu açıklamıştı. Erdoğan, hafta sonu Türk basın organlarına yaptığı açıklamada, “Bu teşkilat, Şanghay Beşlisi diye başladı ama artık beşli olmaktan çıkmış vaziyette. Şu an üye sayısı dokuza ulaşmış durumda. Üç gözlemci üyesi bulunuyor. Ayrıca bizim gibi diyalog ortağı olan dokuz ülke var. Görüştüğüm liderlerin hemen hepsi Rusya-Ukrayna savaşında tansiyonu düşürmek için oynadığımız rol sebebiyle bize teşekkür etti. ‘Sizleri takdir ve tebrik ederiz’ dediler. Hepsi ikili görüşmelerimizde gelip işi buraya bağladılar. Çünkü dünyadaki bu görünen güçler içerisinde ‘Bu işi nasıl çözeriz?’ gibi bir durum yok maalesef. Biz Şanghay Beşlisi içinde üye konumunda değiliz. Ev sahibi Özbekistan’ın davetiyle özel konuk olarak katıldık. Bundan sonraki süreç ise bu işin en ileri kademesine doğru atılacak bir adımdır” ifadelerini kullanmış ve Türkiye’nin hedefinin tam üyelik olduğunu açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan Özbekistan’daki zirvede Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya gelmişti.Fotoğraf: Alexander Demianchuk/TASS/dpa/picture alliance

1996’da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından “Şanghay Beşlisi” adıyla kurulan örgüte, 2001’de Özbekistan, 2017 yılında da Hindistan ve Pakistan tam üye olmuştu. 15 Eylül’de Çin ve Rusya’nın öncülüğündeki ŞİÖ’ye tam üyelik için memorandum imzalayan İran’ın da gelecek sene örgüte üye olması bekleniyor.

dpa / BÖ,ET