Erdoğan ve Sisi’den ilişkilerde yeni dönem mesajı

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ilişkilerin kötü olduğu 12 yılın ardından gittiği Mısır’da “değerli kardeşim” olarak hitap ettiği Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir araya gelirken, iki lider Türkiye-Mısır ilişkilerinde “yeni bir dönemin başladığı” mesajları verdi.

Ortadoğu’da gerilimin Gazze nedeniyle yüksek olduğu bir dönemde gerçekleşen ziyaret iki ülke arasında cumhurbaşkanı düzeyinde 11 yıl aradan sonraki ilk olması açısından önem taşıyordu. Cumhurbaşkanı düzeyinde son olarak Abdullah Gül 7 Şubat 2013’te Kahire’ye gitmişti.

Erdoğan ise en son Başbakanlığı döneminde 17-18 Kasım 2012 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile görüşmek üzere Kahire’yi ziyaret etmişti. Mursi’nin Sisi tarafından düzenlenen askeri darbe ile devrilmesinin ardından ise ilişkilerde kötü bir döneme girilirken, Erdoğan zaman zaman iç siyasete de yansıyacak şekilde Sisi için “darbeci”, “anti demokrat” ve “katil” gibi ağır ifadeler kullanmıştı.

İlişkilerde 2020’de başlayan normalleşme süreci kapsamında ilk üst düzey ziyareti kimin yapacağı da tartışılmış ve en son Erdoğan Kahire’yi ziyaret etmeye karar vermişti.

Erdoğan: “Değerli kardeşim Sisi”

Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri’nden kalabalık bir heyetle geçtiği Mısır’da havaalanında Sisi tarafından resmî törenle karşılanırken, iki lider baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın açıklamasında sıcak mesajlar verdiler.

İki lider açıklama öncesinde ilişkilerde yeni dönemi işaret eden “Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi Toplantıları’nın Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin” ortak bildiriyi imzaladı.

Sisi’ye “değerli kardeşim” diye seslenen ve Ankara’ya davet eden Erdoğan, “İki ülke arasındaki köklü mirastan aldığımız güçle Türkiye-Mısır ilişkilerini hak ettiği seviyeye çıkartma gayretindeyiz. Aynı güçlü iradenin Mısır tarafında da olduğunu görüyoruz” dedi.

İki ülke ticaret hacmini kısa süre içerisinde 15 milyar dolara çıkarma konusunda mutabık kaldıklarını açıklayan Erdoğan, “Mısır savunma sektörüne önemli yatırımlar yapıyor. Mısır ile güç birliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum” diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da daha önce yaptığı bir açıklamada Mısır’ın Türkiye’den insansız hava aracı (İHA) almasının gündemde olduğunu söylemişti.

Erdoğan, basın toplantısında Gazze’de devam eden çatışmalar ve insani yardımlar konusuna da değinerek, şunları kaydetti:

“Ateşkesin bir an evvel tesisi ve insani yardımların engelsiz bir şekilde Gazze’ye sevki önceliğimizdir. Gazze halkının topraklarından sürgün ettirilmesi yönündeki girişimler yok hükmündedir. Gazze’nin insansızlaştırılması hiçbir şekilde kabul edilemez.”

Gazze’de akan kanın durması için Mısırla iş birliği ve dayanışma halinde olmaya devam edeceklerini de belirten Erdoğan, “Gazze’de akan kanın durması için Mısırlı kardeşlerimizle iş birliği ve dayanışma halinde olmaya devam edeceğiz. Orta vadede Gazze’nin yeniden toparlanması ve imarı için de Mısır’la birlikte çalışmaya hazırız” diye konuştu.

Sisi: “Yeni bir sayfa açıyoruz”

Basın açıklamasında Sisi ise iki ülke ilişkilerinde yeni bir döneme adım atıldığını söyleyerek, “Yakın zaman içerisinde 15 milyar dolarlık ticaret hedefini gerçekleştirmeyi amaçlıyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki nisan ayında Türkiye’yi ziyaret etme davetine cevap vermeyi sabırsızlıkla bekliyorum. İki ülke arasında yeni bir sayfa açıyoruz” dedi.

Ankara ile Kahire’nin diplomatik ilişki seviyesini yükseltmesi ve karşılıklı büyükelçi atamasının ardından Sisi’nin 27 Temmuz 2023’te Türkiye’ye geleceği yazılmıştı. Ancak Sisi’nin birkaç hafta boyunca ulusal ve yabancı basında yer verilen bu ziyareti o dönem gerçekleşmemişti.

Sisi, Gazze’deki duruma da değinerek “Mısır ve Türkiye el ele vererek Gazze konusunda da çok iyi sonuçlar elde edebilecek. Gazze’de derhal ateşkes sağlanması ve Batı Şeria’daki gerilimin yatıştırılması konusunda Türkiye Cumhurbaşkanı ile aynı fikirdeyim” ifadelerini kullandı.